آسیب شیمیایی چشم چیست –
آسیب های شیمیایی چشم زیاد اتفاق میافتند و میتوانند از یک تحریک خفیف تا از دست رفتن بینایی و یا حتی گاهی از دست رفتن چشم را سبب شوند. از جمله موادی که در صورت ورود به چشم میتوانند آسیب شیمیایی ایجاد کنند مواد ضدعفونی کننده ، حلالها، مواد آرایشی، محلولهای لوله باز کن، گاز پاک کن، آمونیاک و محلولهای سفید کننده هستند که در خانه و محل کار یافت میشوند.
آسیب شیمیایی چشم یک وضعیت اورژانس است. آسیب میتواند ظرف 1 تا 5 دقیقه رخ دهد. البته بیشتر آسیبهای شیمیایی چشم تنها سبب یک تخریب سطحی شده و با از دست دادن دید همراه نیستند. مواد شیمیایی سوزاننده (قلیایی) نظیر آمونیاک، لوله بازکنها، پودر ماشین ظرف شویی و گاز پاک کنها بیشترین آسیب را ایجاد می کنند.
علائم آسیب شیمیایی
علائم آسیب شیمیایی عبارتند از : احساس سوزش در چشم ،اشک ریزش شدید ، درد ، قرمزی چشم و سطح پلک. مدت علائم و آسیب به چشم به نوع ماده شیمیایی و مقداری که به چشم وارد شده بستگی دارد.
پیشگیری
بهترین راه پیشگیری استفاده از عینکهای محافظ است. مهمترین نکتهای که باید در هنگام ورود مواد شیمیایی به چشم به خاطر سپرد شستشوی فراوان و مستمر با آب است.
درمان
مهمترین درمان شستشوی چشم با آب فراوان در اسرع وقت است. قبل از مراجعه به پزشک و بلافاصله پس از ورود مواد شیمیایی، چشم را زیر شیر آب بگیرید و با آب فراوان بشویید. بهتر است از آب سرد استفاده کنید و این کار را حداقل 10 دقیقه بصورت مستمر ادامه دهید هر چند توصیه میشود شستشو را تا زمان مراجعه به چشم پزشک ادامه دهید. برای شستشو باید با دو انگشت یک دست پلکها را باز نگهدارید و صورت خود را بصورت کج زیر شیر آب بگیرید بطوری که چشم مبتلا پایین و چشم سالم بالا قرار گیرد و آب از روی قسمت بالایی بینی به روی چشم مبتلا بریزد. این وضعیت باعث میشود چشم سالم آلوده نشود.
در صورتی که هر دو چشم دچار آسیب شده باشند میتوان چشمها را یکی در میان شستشو داد و یا صورت را بگونهای زیر آب گرفت که هر دو چشم شستشو شوند. در صورتی که امکان گرفتن صورت زیر شیر آب وجود نداشته باشد میتواند از یک نفر دیگر کمک گرفت تا آب را روی چشم بریزد و بیمار پلک خود را باز نگهدارد. در صورتی که به آب دسترسی نباشد میتواند از شیر هم استفاده کرد. در صورتی که از کنتاکت لنز استفاده میکنید سعی نکنید قبل از شسشوی چشم لنز خود را در آورید. اگر بعد از چندین دقیقه شستشو لنز هنوز در چشم باقی مانده باشد می توانید لنز را از چشم خارج کنید. حتی بعد از شستشو هم از مالیدن چشم خودداری کنید.
پس از مراجعه به چشم پزشک، وی شستشو را با محلول نرمال سالین ادامه خواهد داد. معمولاً قبل از آن با استفاده از قطره بیحس کننده چشم بیحس میشود. چشم پزشک ممکن است پلکها را با وسیله مخصوصی باز نگهدارد. بعد از شستشوی کامل pH (اسیدیته) چشم اندازه گیری میشود. شستشو تا زمانیکه pH به حد طبیعی و یا نزدیک آن برسد، ادامه خواهد یافت. در بعضی موارد بویژه بعد از سوختگیهای شدید با مواد قلیایی، ممکن است لازم باشد شستشو تا 24 ساعت نیز ادامه یابد. پس از تکمیل شستشو ، چشم پزشک چشم را معاینه کرده و در صورت وجود، اجسام خارجی را از آن خارج میکند. همچنین فشار چشم اندازه گیری میشود. پماد آنتی بیوتیک نیز برای پیشگیری از عفونت تجویز شده و چشم پانسمان و بسته میشود. موارد شدید آسیب شیمیایی به چشم ممکن است جهت کنترل مرتب فشار چشم و سیر ترمیم قرنیه در بیمارستان بستری شوند.
نکته : پیش آگهی آسیب شیمیایی چشم متغیر بوده و به ماهیت و شدت تماس ماده شیمیایی با چشم بستگی دارد. بیشتر بیماران کاملا بهبود مییابند. البته عوارضی نظیر گلوکوم، آسیب قرنیه ، و خشکی چشم نیز ممکن است ایجاد شود. موارد خیلی شدید آسیب شیمیایی ممکن است با از دست رفتن بینایی یا حتی چشم همراه باشند.